با رشد هرروزه استفاده از پرداخت‌های الکترونیکی، کارتخوان‌های بانکی (POS) به یکی از ابزارهای ضروری برای کسب‌وکارها خرد و کلان تبدیل شده‌اند. با این حال، پذیرندگان همواره دغدغه‌ی میزان کارمزدی را دارند که باید بابت تراکنش‌های بانکی پرداخت کنند. تغییرات در نرخ کارمزد کارتخوان در سال 1404 متناسب با تراکنش زیر 600 هزار تومان، 120 هزار تومان می‌باشد و در مقدار بیشتری از این سقف تغییر خواهد کرد. در ادامه این مقاله با بررسی نرخ کارمزد کارتخوان و روش محاسبه کارمزد کارتخوان با ما همراه باشید.
کارمزد کارتخوان در سال 1404 چقدر است؟
نحوه‌ی محاسبه‌ی کارمزد کارتخوان در سال جدید تغییر کرده و طبق دستورالعمل بانک مرکزی، این کارمزدها بر اساس مبلغ تراکنش‌ها تعیین می‌شوند. به‌طور کلی، نرخ کارمزد به‌صورت درصدی از مبلغ تراکنش محاسبه می‌شود، اما سقف مشخصی برای آن در نظر گرفته شده است. به بیان ساده‌تر چنین می‌توان گفت:
تراکنش‌های کمتر از 600 هزار تومان: کارمزد ثابت 120 تومان
تراکنش‌های بالای 600 هزار تومان: 0.02٪ مبلغ تراکنش (حداکثر 4000 تومان)
سقف کل کارمزد ماهانه: در صورتی که پذیرندگان حجم تراکنش‌های ماهانه‌ی بالایی داشته باشند، با سقف کارمزد مشخصی مواجه خواهند شد که از سوی بانک مرکزی تعیین شده است.
روش محاسبه کارمزد کارتخوان
روش محاسبه کارمزد کارتخوان به این صورت است که مبلغ مشخصی از حساب پذیرنده (فروشنده) به عنوان هزینه استفاده از خدمات پرداخت الکترونیکی کسر می‌شود. به‌عنوان مثال، اگر مبلغ تراکنش یک میلیون تومان باشد، میزان کارمزد برابر خواهد بود با:
1,000,000 × 0.0002 = 200 تومان
این مبلغ از حساب پذیرنده کسر شده و به حساب شرکت‌های ارائه‌دهنده‌ی خدمات پرداخت (PSP) و بانک مرکزی واریز می‌شود.
معافیت‌های کارمزد کارتخوان
برخی از اصناف از پرداخت کارمزد کارتخوان معاف شده‌اند که شامل موارد زیر می‌شوند:
نانوایی‌ها
داروخانه‌ها
بیمارستان‌ها و مراکز درمانی
جایگاه‌های سوخت
مدارس و دانشگاه‌ها
حمل‌ونقل عمومی
سازمان‌های خیریه و نهادهای عام‌المنفعه
این معافیت‌ها به‌منظور حمایت از اصناف ضروری در اجتماع، و جلوگیری از افزایش هزینه‌های عمومی برای مردم در نظر گرفته شده‌اند.
چرا کارمزد کارتخوان دریافت می‌شود؟
کارمزد کارتخوان‌ها به‌طور کلی به‌منظور پوشش‌دادن هزینه‌های مختلف در سیستم پرداخت الکترونیکی اخذ می‌شود. دریافت این هزینه‌ها برای حفظ کارایی، امنیت، و پشتیبانی از سیستم‌های پرداخت به‌طور مستمر لازم است. در ادامه به شرح دلایل اصلی دریافت کارمزد کارتخوان‌ها می‌پردازیم:
نگهداری و به‌روزرسانی زیرساخت‌های پرداخت الکترونیکی: بانک‌ها و شرکت‌های PSP برای توسعه، به‌روزرسانی، و نگهداری شبکه‌های پرداخت الکترونیکی نیاز به هزینه‌های قابل‌توجهی دارند. این هزینه‌ها شامل تعمیر و نگهداری سخت‌افزارها و نرم‌افزارها، آپدیت‌های امنیتی، و بهبود کارایی سیستم‌ها می‌شود.
افزایش امنیت تراکنش‌ها: یکی از بزرگ‌ترین چالش‌ها در سیستم‌های پرداخت الکترونیکی، حفظ امنیت اطلاعات مالی و جلوگیری از کلاهبرداری است. برای تضمین امنیت داده‌های بانکی، شرکت‌های پرداخت نیاز به سرمایه‌گذاری‌های قابل‌توجهی دارند، از جمله استفاده از تکنولوژی‌های رمزنگاری پیشرفته، احراز هویت چندعاملی، و سایر ابزارهای امنیتی که برای جلوگیری از تهدیدات مالی ضروری است.
پشتیبانی و خدمات‌رسانی: ارائه خدمات پشتیبانی 24 ساعته برای پذیرندگان و خریداران، همچنین مدیریت مشکلات و درخواست‌های مربوط به تراکنش‌ها، نیازمند منابع انسانی و مالی است. این خدمات شامل رفع ایرادات فنی، پاسخگویی به سوالات کاربران، و ارائه مشاوره به کسب‌وکارها می‌باشد.
پرداخت سهم بانک مرکزی و توسعه نظام بانکی: بخشی از کارمزدها به بانک مرکزی تعلق دارد و این منابع برای بهبود و توسعه نظام پرداخت کشور و همچنین انجام فعالیت‌های نظارتی و حفظ سلامت سیستم مالی کشور استفاده می‌شود. این پرداخت‌ها به حفظ کارکرد صحیح و امنیت‌زایی شبکه پرداخت الکترونیکی در سطح ملی کمک می‌کند.
این هزینه‌ها از طریق کارمزدها تأمین می‌شود تا هم‌زمان با رشد صنعت پرداخت، اطمینان حاصل شود که این خدمات همواره در دسترس و ایمن باقی بمانند.
مقایسه کارمزد کارتخوان ایران با سایر کشورها
در بسیاری از کشورها، کارمزد تراکنش‌های بانکی توسط پذیرنده و گاهی توسط مشتری پرداخت می‌شود. برخی از تفاوت‌ها عبارتند از:
ایران: پذیرنده (فروشنده) کارمزد را پرداخت می‌کند.
آمریکا: کارمزد به‌طور متوسط بین 1.5٪ تا 3٪ مبلغ تراکنش است و معمولاً توسط پذیرنده پرداخت می‌شود.
اروپا: کارمزد معمولاً بین 0.5٪ تا 2٪ است.
چین: در برخی موارد، دولت بخشی از هزینه‌ها را تقبل می‌کند.
هند: برخی از تراکنش‌های کوچک معاف از کارمزد هستند تا کسب‌وکارهای خرد حمایت شوند.
آیا امکان حذف کارمزد کارتخوان وجود دارد؟
بسیاری از کسب‌وکارها به‌دنبال راه‌هایی برای کاهش هزینه‌های کارمزد هستند. برخی از روش‌ها عبارتند از:
استفاده از پرداخت‌های نقدی و کارت به کارت: برخی از پذیرندگان برای فرار از کارمزد، مشتریان را به پرداخت کارت به کارت یا نقدی تشویق می‌کنند که البته ممکن است مشکلاتی برای آن‌ها ایجاد کند.
استفاده از کیف پول‌های الکترونیکی: برخی از کیف پول‌های دیجیتال کارمزدی دریافت نمی‌کنند و می‌توانند جایگزین کارتخوان شوند.
چانه‌زنی با بانک یا شرکت PSP: در برخی موارد، پذیرندگان می‌توانند با مذاکره، کارمزد کمتری پرداخت کنند.
استفاده از سامانه‌های پرداخت آنلاین مستقیم: برخی از کسب‌وکارها از سامانه‌هایی استفاده می‌کنند که نیاز به واسطه‌گری کارتخوان را کاهش می‌دهد.
تأثیر افزایش کارمزد کارتخوان بر کسب‌وکارها
افزایش کارمزد کارتخوان در سال جدید می‌تواند تأثیرات مختلفی بر کسب‌وکارها داشته باشد:
کاهش سود کسب‌وکارهای کوچک: برخی از فروشندگان ممکن است مجبور شوند بخشی از هزینه را به قیمت کالاها اضافه کنند.
افزایش تقاضا برای پرداخت‌های جایگزین: روش‌هایی مانند پرداخت‌های اعتباری یا کیف پول‌های دیجیتال ممکن است محبوب‌تر شوند.
تأثیر بر رضایت مشتریان: در صورتی که برخی از پذیرندگان هزینه‌ی کارمزد را به‌عهده مشتری واگذار کنند، این موضوع ممکن است موجب نارضایتی شود.
جمع‌بندی
ارزیابی کارمزد کارتخوان بر اساس دستور سازمان مالیات ایران، فرآیندی است که نیاز به دقت بالا و ثبت صحیح تمامی تراکنش‌ها دارد. کسب‌وکارها باید توجه داشته باشند که کارمزد کارتخوان‌ها جزو هزینه‌های قابل کسر از درآمد در محاسبات مالیاتی است و به‌طور ویژه در مالیات بر ارزش افزوده (VAT) نیز تأثیرگذار است. نرخ کارمزد کارتخوان در سال جدید تغییر کرده و به‌صورت درصدی از مبلغ تراکنش دریافت می‌شود. پذیرندگان باید توجه داشته باشند که این هزینه‌ها از حساب آن‌ها کسر می‌شود، همچنین برای اصناف خاص معافیت‌هایی در نظر گرفته شده است. البته در نظر داشته باشید که پذیرندگان می‌توانند با استفاده از روش‌های جایگزین، میزان کارمزد پرداختی خود را کاهش دهند. برای اطلاعات بیشتر درباره‌ی قوانین جدید، بهتر است به سایت بانک مرکزی مراجعه کنید.
اولین نفری باشید که پیام خود را ثبت می‌کند